|
Viktor Sadovniçi Vladimir Putinlə görüşdə dünya
universitetlərinin reytinq cədvəli ilə bağlı
iradlarını gündəmə gətirib
M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət
Universitetinin rektoru, professor Viktor
Sadovniçi Rusiya Federasiyasının baş naziri
Vladimir Putinlə görüşdə dünya
universitetlərinin reytinq cədvəli ilə bağlı
iradlarını gündəmə gətirib. V.Sadovniçi Rusiya
ali məktəblərinin beynəlxalq reytinq
cədvəllərində ilk yerlərdən kənarda qalmasına
münasibət bildirib. Onun sözlərinə görə,
Avropada beynəlxalq reytinq cədvəllərini tərtib
edənlər Rusiya ali məktəbləri ilə hesablaşmaq
istəmirlər. Rektor belə bir açıqlama verib ki,
reytinq agentliklərinin menecerləri ona açıqca
söyləyiblər ki, əgər ali məktəbinizin hesabında
2 milyard ABŞ dolları yoxdursa, onda onun
beynəlxalq reytinq cədvəlində yaxşı yer
tutmasını gözləməyə dəyməz. Bununla belə,
MDU-nun rektoru qeyd edib ki, təmsil etdiyi ali
məktəbin dünya reytinq cədvəlində layiqli yer
tutması üçün bundan sonra da mübarizəni davam
etdirəcəklər. "Onlar (Qərb və Şərq
universitetləri) öz qaydaları ilə yaşayırlar,
əgər kapital varsa, onu banka qoyurlar və
onların öz maliyyə bazası yaranır. Ondan sonra
həm müəllimləri dəvət edirlər, həm elmi
maliyyələşdirirlər. Əgər maliyyə yoxdursa, onda
ali məktəb zəifdir. Bizdə isə əsasən büdcədən
maliyyələşmədir", - deyə V.Sadovniçi bildirib.
Rektor Avropadan fərqli olaraq Şanxay reytinq
tərtibçilərinin Rusiya universitetləri ilə
hesablaşdıqlarını da deyib.
Amerikada müəllimlər ildə 60 min dollar maaş
alacaq
 ABŞ
prezidenti Barak Obama dövlət təhsil
müəssisələrində yenicə əmək fəaliyyətinə
başlayan müəllimlərə ildə 60000, ayda isə 5000
ABŞ dolları ödəməyi təklif edir. Təhsil naziri
Arne Dunkanın sözlərinə görə, yalnız bu yolla
gənc və istedadlı universitet məzunlarını təhsil
müəssisələrinə cəlb etmək olar. A.Dunkanın
fikrincə, yeni müəllim əməkhaqqının artım
perspektivini görməlidir. Təcrübə və staj ilə
birlikdə müəllimlərin əməkhaqqı 150000 ABŞ
dollarına qədər arta bilər. Hazırda Amerika
məktəblərinin bir çox direktorları bundan bir
qədər artıq maaş alırlar. Amerika Əmək
Statistikası Bürosunun məlumatına görə, hazırda
orta məktəb müəllimlərinin məvacibi ildə 52000
dollardır.
"Müəllimlərin maaşlarının artırılması üçün çoxlu
vəsait lazımdır. Bu, xüsusən də hazırda
hökumətin borc və kəsirlə mübarizə apardığı bir
dövrdə həssas bir məsələdir. Əminəm ki,
insanların çoxu tez söyləməyə çalışacaq ki, bu
pullar daha zəruri ehtiyaclara sərf
olunmalıdır",-deyə təhsil naziri bildirib.
Təhsil Nazirliyi müəllimlərin əməkhaqlarının
həcmi və şagirdlərin uğurları arasında müsbət
əlaqə kimi Nyu-Yorkun orta məktəblərində
eksperiment aparır. Bu məktəblərdə müəllimlərin
məvacibləri ildə 125000 dollara qədər artırılıb.
Ekspertlərin fikrincə, yüksək əməkhaqqına malik
olan pedaqoqlar hər zaman daha yüksək nəticələr
göstərirlər.
Fransada ali təhsil bahalaşır
 Fransada
tələbə həyatı bahalaşır. Ölkədə fəaliyyət
göstərən ilk tələbə həmkarlar təşkilatı "Unef"in
mütəxəssisləri belə bir qənaətə gəliblər.
Araşdırmalar nəticəsində dövlət təhsil
müəssisələri və universitet tələbələri üçün
məcburi xərclərin illik həcminin necə dəyişdiyi
müəyyən olunub. "Unef"in məlumatında qeyd olunur
ki, il ərzində tələbə xərcləri 4,1 faiz artıb.
Bu isə inflyasiya üzrə ölkə göstəricisindən 2
dəfə çoxdur. Ekspertlər hesab edir ki, bahalaşma,
ilk növbədə, kirayə haqlarının artması ilə
əlaqədardır. "Unef"in ekspertləri qeyd edir ki,
hazırda Fransa ali məktəblərində təhsilalanların
cəmi 7 faizinin tələbə yataqxanalarında yaşamaq
imkanı var. Qalanları isə kirayədə qalmağa
məcburdur.
Bu problem xüsusən də paytaxt Parisdə daha
kəskindir. 2010-cu illə müqayisədə mənzil
kirayəsi cari ildə 8,9 faiz artaraq orta hesabla
772 avro təşkil edib. Fransa əyalətlərində
tələbə əmlakı kirayəsi 1,9 faiz artıb və 611
avroya çatıb. Tələbələrin 52 faizi hesab edir ki,
ölkədə mənzillə bağlı vəziyyət ildən-ilə
pisləşir. Statistikaya görə, hər il hər 10
tələbədən 4-ü mənzil kirayəsi problemi ilə
üzləşir. Lakin tələbə həyatının bahalaşması
yalnız kirayə haqları ilə bağlı deyil, ötən dərs
ili ərzində tələbələr ali məktəbə daxil olmağa,
sosial sığortaya və ərzağa daha çox pul ödəməli
olublar. Cari il ərzində tələbələr üçün ərzaq
8,4 faiz bahalaşaq 450 avroya qarşı 488 avro
təşkil edib. Bakalavriat dərəcəsi üzrə təhsil
alanlar cari ildə 174 avro əvəzinə 177 avro,
magistrantlar 237 avro əvəzinə 245 avro,
doktorantura dərəcəsi üzrə 352 avro əvəzinə 372
avro ödəyiblər. Sosial sığorta haqları da 200
avrodan 203 avroya qədər bahalaşıb.
Fransa ali məktəb tələbələrinin əksəriyyətinin
təqaüd almaq haqqı yoxdur, dövlət müavinətlərini
isə ali məktəblərin yalnız hər 5 tələbəsindən
birinin almaq haqqı var. Parisdə aylıq təhsil
haqqı 1000 avro, əyalətlərdə isə 760 avrodur.
Fransanın təhsil naziri Loran Vokıye isə hesab
edir ki, Fransa ali məktəblərində təhsil haqları
cüzi dərəcədə qalxıb. "Tələbələrin yaxşı
yaşadığını deyə bilmərəm. Lakin Avropanın digər
ölkələrinə baxdıqda qeyd olunmalıdır ki,
Fransada tələbə olmaq daha ucuzdur",-deyə təhsil
naziri bildirib.
Çində xəttatlıq dərsləri tədris olunacaq
 Çinin
Təhsil Nazirliyi icbari qaydada ölkənin ibtidai
məktəblərində kalliqrafiya (xəttatlıq)
dərslərinin tədris olunması barədə sərəncam
verib. Sərəncam İnternet şəbəkədə geniş
diskussiyalara yol açıb. Sərəncama əsasən
ibtidai məktəb şagirdlərinin dərs proqramında
hər həftə bir saat kalliqrafiya (xəttatlıq)
saatı olacaq. Bundan əlavə, ali təhsil
müəssisələri də fakültativ qaydada xəttatlıq
kursunu tədris etməlidirlər. İnternet
istifadəçiləri yeni kursun tətbiqini
dəstəkləyirlər. Yeniliyin əleyhdarlarına görə,
xəttatlıq dərsləri şagirdlərin onsuz da ağır
olan yükünü artıracaq. Buna baxmayaraq, artıq
Çin məktəblərində xəttatlıq dərslərinin
tədrisinə başlanılıb.
Turkmənistanda
birinci sinif şagirdlərinə hədiyyə
Türkmənistanda yeni dərs ili ərəfəsində birinci
sinfə gedən şagirdlərə hədiyyə olunub. Ölkə üzrə
birinci sinfə gedən bütün uşaqlara noutbuklar
verilib. Türkmənistan mətbuatının məlumatına
görə, bu il 100 min uşaq birinci sinfə gedib.
Birincilərin noutbukla təmin olunması barədə
sərəncamı prezident Qurbanqulu Berdımuxammedov
imzalayıb. Bu məqsədlə dövlət 26 milyon ABŞ
dolları sərf edib. Qeyd edək ki, Gürcüstanda da
analoji aksiya keçirilib. Bu il birinci sinfə
gedən 60 min şagird dövlətdən pulsuz noutbuk
alıb.
Yunanıstanda tələbələr keyfiyyətli təhsil tələb
edir
 Yunanıstanda
tələbələrin etiraz aksiyası səngimək bilmir.
Gənclər keyfiyyətli və hamı üçün əlçatan olan
təhsil tələb edir. Paytaxt Afinada "Bizim
hesabımıza qənaət etməyin!", "Təhsil xərclərini
deyil, dövlət xərclərini azaldın" şüarları ilə
küçələrə çıxan gənclər hökumətin yeritdiyi
təhsil islahatlarına etirazlarını bildiriblər.
Qeyd edək ki, Yunanıstan hökuməti ölkənin təhsil
sistemində bir neçə radikal dəyişiklikləri
həyata keçirməyə hazırlaşır. Dəyişikliklərə görə,
özəl sektora təhsil proqramlarına sponsorluq
etmək icazəsi verilir. Bundan başqa, bir neçə
universitetin bağlanması nəzərdə tutulur.
Müəllimlərin sayı azaldılır və elmi dərəcə almaq
üçün 4 illik müddət tətbiq edilir. Məmurlar
hesab edirlər ki, bununla dövlət xərclərini
azaltmaq mümkün olacaq. Ölkədə dövlətdən maaş
alan hər hansı bir professorun həqiqətdə heç
bir mühazirə oxumadığı günün reallıqlarından
birinə çevrilib. Alimlik elmi dərəcəsi alınan
zaman isə saat məhdudiyyətinin qoyulmaması "əbədi"
adlandırılan tələbə ordusunun yaranmasına yol
açır. Gənclər hökumətin təhsil siyasətinə
etiraz edir. Onlar hesab edirlər ki, bütün
dəyişikliklər ona gətirib çıxaracaq ki,
keyfiyyətli ali təhsil pullu olacaq. Nəticədə
hamı təhsil ala bilməyəcək.
Böyük Britaniyada yeni məktəb yaradılır
 Böyük
Britaniyada keyfiyyətcə yeni məktəb yaradılır.
Ölkənin Mançester qraflığında yaradılan yeni
pulsuz məktəbin müəllimləri əsasən keçmiş hərbi
təqaüdçülər olacaq. Böyük Britaniya Silahlı
Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş komandanı,
hazırda isə hökumətin təhlükəsizlik məsələləri
üzrə müşaviri postunu tutan lord Çarlz Qatri
hesab edir ki, məktəbliləri hörmət və mədəniyyət
ruhunda tərbiyə etmək, intizamsızlığı ləğv etmək
üçün bu cür məktəblərin yaradılması zəruridir.
O qeyd edib ki, hökumətin belə bir məktəbin
Feniks şəhərində açılması barədə planı tərtib
olunub. Bu məktəbdə ingilis ordusunun,
donanmasının, hərbi hava qüvvələrinin keçmiş
əsgərləri dərs deyəcək. İki il ərzində
istifadəyə veriləcək bu cür məktəblər ölkənin
digər vilayətlərində də yaradılacaq.
"Müasir ideal əsgərin xarakteristikası populyar
olan stereotiplərdən uzaqdır. Mərdlik, güc,
əlbəttə ki, vacibdir, lakin başlıca tələb
özünütənqid, digər insanlara hörmət etmək və
qulaq asmaq, oxumaq və uyğunlaşmaq
qabiliyyətidir. Aydındır ki, məktəblərimizin
çoxu bu keyfiyyətləri tərbiyə etmək vəziyyətində
deyil. Buna görə də bu cür alternativ təklif
olunur. Yeni şəhər məktəbləri tam surətdə keçmiş
hərbi qulluqçulardan təşkil olunmalı, onlar
şagirdlərdə ən yaxşı keyfiyyətləri üzə
çıxarmalıdırlar", -deyə keçmiş hərbçi bildirib.
Qeyd edək ki, ölkənin təhsil naziri Makl Qouv da
hərbçilərin məktəblilərin tərbiyə işinə cəlb
olunmasını dəstəkləyib.
Xarici mətbuat materialları əsasında hazırladı:
Oruc MUSTAFAYEV |
