| 
								 
								
								 Bu 
								tədris ilindən etibarən xüsusi qayğıya ehtiyacı 
								olan uşaqların məsafədən təhsilinin idarə 
								olunmasına başlanılıb. "Elektron təlimləndirən 
								sistemlər" adlı layihə əsasında həyata keçirilən 
								bu işlərə Təhsil Nazirliyi tərəfindən seçilmiş 
								20 nömrəli məktəb-liseydə start verilib. Bu 
								məqsədlə adıçəkilən məktəbdə Distant tədris 
								mərkəzinin yaradılması "2008-2012-ci illərdə 
								Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin 
								informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı"na 
								uyğun olaraq aparılır. Təhsil Nazirliyinin 
								nəzdində Təhsil Sisteminin 
								İnformasiyalaşdırılması İdarəsinin dəstəyi ilə 
								layihəni gerçəkləşdirən qurum isə "Nobel-T" MMC-dir. 
								Şirkətin direktoru Salam Əliyevin sözlərinə görə, 
								görülən işlər pilot olaraq həyata keçirilir.
								 
								
								
								"Əsas məqsəd məsafədən təhsilin inkişafı, 
								layihəyə cəlb olunmuş xüsusi qayğıya ehtiyacı 
								olan şagirdlərin təhsilalma imkanlarının 
								yaxşılaşdırılmasıdır.  Onların kompüter və 
								elektron resurslardan istifadə bacarıqlarının 
								artırılması, Azərbaycan təhsil şəbəkəsinə və 
								İnternetə çıxış imkanlarının yaxşılaşdırılması 
								da əsas istiqamətlərimizdəndir". Təşkilatın 
								rəhbəri ötən ildən davam edən layihə 
								çərçivəsində 30 şagird və 7 müəllimə ən yeni 
								texnologiya proqram təminatları ilə təchiz 
								olunmuş APL- İNC şirkətinin istehsalı olan 
								noutbuklar təqdim edildiyini də deyir: "Şagirdlərin 
								evlərinə də İnternet xətti çəkilib və İKT 
								avadanlıqları ilə təchiz olunub. Həmçinin 
								şagirdlərin dərs prosesinin idarə edilməsi 
								məqsədi ilə müəllimlər üçün ayrılan tədris 
								məkanının yüksəksürətli fibro-optik İnternet və 
								İntranet bağlantılarla təchiz olunması işləri də 
								aparılıb. Distant tədris mərkəzi İKT 
								avadanlıqları ilə təchiz olunub və fibro-optik 
								İnternet xətti çəkilib.  
								
								
								S.Əliyev layihənin xüsusi qayğıya ehtiyacı olan 
								uşaqların təhsil almasında yaranan çoxsaylı 
								problemlərin həllinə yönəldiyini deyir. Belə ki, 
								evdə normal və keyfiyyətli təhsil ala bilməyən 
								bu şagirdlərin əksəriyyəti çölə müstəqil olaraq 
								çıxa, kitabxanalardan yararlana bilmir. Evdə 
								fərdi təhsil aldıqlarına görə öz yaşıdları ilə 
								ünsiyyətdən uzaq olan bu uşaqların ən böyük 
								problemlərindən biri də sağlamlıqları ilə 
								əlaqədar psixoloji vəziyyətlərinin qeyri-stabil 
								olmasıdır: "Layihənin həyata keçirilməsi üçün 
								Bakı şəhəri Səbail rayonu 219 nömrəli məktəbi 
								pilot məktəb, bu məktəbin 30 nəfər xüsusi 
								qayğıya ehtiyacı olan şagirdlərdən təşkil 
								olunmuş 9-cu sinfi pilot sinif və sinifdə dərs 
								deyəcək yüksək elmi-pedaqoji təcrübəyə malik 28 
								nəfər müəllimlərdən ibarət pilot müəllimlər 
								qrupu seçilib".  
								
								
								Təlim prosesinin "Elektron təlimləndirən 
								sistemlər"dən istifadə etmə əsasında 
								aparılmasının üstünlüklərinə də toxunan təşkilat 
								rəhbəri deyir ki, bu qəbildən olan uşaqlar 
								dövlətin və cəmiyyətin diqqətindən kənar 
								qalmadıqlarını bir daha hiss edəcəklər: "Layihənin 
								köməyi ilə şagirdlərin ən azı 20 faizinin 
								sağlamlığında, psixoloji durumunda ciddi 
								dəyişikliklərin əldə edilməsi də mümkündür. 
								Uşaqların diqqətinə biliyin yeganə meyar olduğu 
								da çatdırılır. Layihənin bir üstünlüyü də fərdi 
								inkişafa və özünü təkmilləşdirməyə nail olma 
								imkanlarını artırmaqdır".  
								
								
								219 nömrəli evdə məktəbdə xüsusi qayğıya 
								ehtiyacı olan şagirdlər təhsil alır və onlar 
								evdə fərdi təhsil aldıqlarına görə öz yaşıdları 
								ilə ünsiyyətdən uzaqdırlar. Bu layihə nəinki 
								şagirdləri təlimləndirəcək, hətta öz yaşıdları 
								ilə ünsiyyətdə olmağa şərait yaradacaqdır. Onlar 
								kompüter texnologiyasından istifadə edərək 
								müvafiq proqram və resursların köməyi ilə nəinki 
								ölkə daxilində, hətta ölkə xaricində də özlərinə 
								dost qazana biləcəklər.  
								
								
								Ümumiyyətlə, layihə xüsusi qayğıya ehtiyacı olan 
								şagirdlərin beynəlxalq İnternet şəbəkəsi 
								vasitəsi ilə cəmiyyətə inteqrasiya etməsinə 
								səbəb olacaq. Bundan başqa, əgər şagird məlum 
								səbəbdən dərsi mənimsəməzsə, onu təkrar dinləmək 
								imkanı qazanacaq. Bu da şagirdlərin bütün 
								fənlərdən bilik əldə etməsinə şərait yaradacaq.
								 
								
								
								Şagirdlər kompüter texnologiyaları vasitəsi ilə 
								İnternetdən əlavə məlumatlar ala biləcək, evdən 
								kənara çıxmadan kitabxanalardan  istifadə edəcək, 
								qiyabi olaraq dünyanın flora və faunasını 
								görəcək, tarixi abidələri və muzeyləri gəzə 
								biləcəklər. Onlar kompüter texnologiyaları, 
								proqram və resurslarından istifadə edərək 
								keçilən dərs haqqında əlavə məlumatlar toplayıb, 
								araşdırma aparacaq, müqayisə və nəticələr 
								çıxaracaqlar.  
								
								
								Bu təlim-tədris prosesi xüsusi qayğıya ehtiyacı 
								olan uşaqların bu vaxta qədər gizli qalmış 
								bacarıq və qabiliyyətlərini də üzə çıxarmağa 
								imkan verəcək. Ən əsası, şagirdlər bir-biri və 
								müəllim ilə hər zaman ünsiyyətdə olacaq, keçilən 
								mövzu haqqında müzakirə apara biləcəklər. 
								
								
								Fikrimizcə, bu layihədə olan belə bir təlim 
								prosesinin reallaşdırılması xüsusi qayğıya 
								ehtiyacı olan şagirdlərdə erkən yaşlarından 
								müstəqil idrak fəallığının aşılanmasına, sərbəst 
								düşünməyə, həmçinin yaradıcılıq təfəkkürünün  
								yaranması  və inkişafına səbəb ola bilər. 
								
								
								Təlim üsulu uşaqların elmə olan marağını daha da 
								artıracaq, onlarda yaradıcılıq potensialının üzə 
								çıxarılmasında, cəmiyyətdə bir şəxsiyyət kimi 
								formalaşmasında  mühüm rol oynayacaqdır.  
								
								
								
								Şakir CƏFƏROV  |