"Elektron məktəb" layihəsi çərçivəsində tədris müəssisələrində tətbiq olunan texnologiyalar Azərbaycanda informasiya-kommunikasiya texnologiyalarına əsaslanan Milli Təhsil Modelini formalaşdırmağa xidmət edir. Bu haqda Təhsil Nazirliyinin Təhsil Sisteminin İnformasiyalaşdırılması İdarəsindən aldığımız məlumatda bildirilir. Qeyd olunur ki, bu pilot layihə çərçivəsində əldə edilən təcrübə əsasında Azərbaycanın bütün məktəblərində "Elektron məktəb" konsepsiyasını tətbiq etmək mümkündür. Bu isə Azərbaycanda aparıcı ölkələr səviyyəsinə uyğun Milli Təhsil Modelinin tam bərqərar olması deməkdir.  

"2008-2012-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində həyata keçirilən "Elektron məktəb" pilot layihəsinə indiyədək 39 təhsil müəssisəsi cəlb olunmuşdur. Onlardan 32-si ümumtəhsil məktəbidir. Hazırda layihədə Bakının, Sumqayıtın, Lənkəranın, Gəncənin, Şamaxının, İsmayıllının, Şirvanın, Qubanın və Ağdaşın məktəbləri iştirak edir.   

"Elektron məktəb" layihəsinin əsas məqsədi seçilmiş təhsil müəssisələrində informasiya texnologiyalarını müasir tələblərə uyğun tətbiq edərək tədrisin səmərəli təşkilini və idarə olunmasını təmin etməkdir. 

"Elektron məktəb" layihəsində iştirak edən məktəblər Azərbaycan təhsil şəbəkəsinə optik kabellər vasitəsilə qoşulmuş, onlarda zəruri şəbəkə avadanlığı və proqram təminatı istifadə edilmişdir. Layihədə iştirak edən məktəblərdə "elektron məktəb idarəetmə proqramı", "elektron dərslər idarəetmə proqramı" və valideyn nəzarət səhifəsi kimi tətbiq olunan komponentlər geniş istifadə olunmaqdadır. Tətbiq edilən həllər nəticəsində həmin məktəblərdə elektron jurnalların, elektron cədvəllərin, elektron gündəliklərın və SMS vasitəsilə şagirdlərin davamiyyəti və dərslərdə iştirakı haqda valideynlərin məlumatlandırılması, elektron tərdis resurslarının istifadəsi mümkün olmuşdur. Pilot məktəblər həmçinin Milli Təhsil Portalının funksionallarından da geniş istifadə edirlər.

Bununla yanaşı, pilot məktəblərdə "bir şagird - bir kompüter" layihəsi də tətbiq edilir. Təhsil Nazirliyinin və "İntel" şirkətinin birgə təşəbbüsü olan "bir şagird - bir kompüter" layihəsi çərçivəsində məktəblilərə həm dərsdə, həm də evdə istifadə üçün netbuklar verilmişdir. Bu, tədrisdə informasiya texnologiyalarının tətbiqini daha da səmərəli edir.

Məlumatda o da qeyd olunur ki, informasiya texnologiyalarının təhsildə sistemli tətbiqi yaxşı nəticələr əldə etməyə imkan verir. Əldə edilən nəticələr göstərir ki, informasiya texnologiyaları təhsildə mühiti tam dəyişdirir. Ölkə miqyasında buna nail olmaq üçün bir sıra mühüm addımların atılması zəruridir. Məsələn, elektron jurnalın tətbiqi üçün hər bir sinifdə İnternetə qoşulmuş noutbukun və ya kompüterin olması vacibdir.

Orta təhsil sistemində elektron dərsliklərə keçidin də tədricən təmin olunması məqsədəuyğundur. Artıq bir sıra aparıcı dövlətlərdə bu keçid müşahidə olunmaqdadır - təhsil sistemində "ağıllı" kitabların, şagirdlərin iştirakını və araşdırmacılığını sövq edən elektron təhsil resursların istifadəsi genişlənməkdədir. Şagirdin yaradıcılığına imkan verən interaktiv elektron vasitələrin yaradılması, saxlanılması və yayılması Bulud (Cloud) texnologiyaları vasitəsilə daha səmərəli və əlçatımlı olur. Bununla da fərdiləşmiş tədris üçün zəruri şərait yaranır və fərdi təhsil alət-cihazına - netbuk və planşet kompüterə ehtiyac artır. Azərbaycanda da tədricən fərdi kompüterlər vasitəsilə elektron dərsliklərdən istifadə ölkə miqyasında Bulud texnologiyalara keçidi tezləşdirəcəkdir. Belə ki, şagirdlər tədris üçün zəruri materialları və dərslikləri Məlumat və Resurs Mərkəzinin serverlərindən, yəni Təhsil Buludundan istifadə etməklə fərdi təhsil alətinə yükləyə və təhsil nəticələrini keyfiyyətli dərəcədə təkmilləşdirə biləcəklər. Burada "ağıllı" məzmunun yaradılması və ya yerliləşdirilməsi üçün lazım olan infrastrukturun - Data Mərkəzin, elektron resurs üzrə mütəxəssisləşmiş yerli şirkətlər, yerli ekspertlərin və sürətli İnternet bağlantısının mövcudluğu həlledicidir. 

Yusif ƏLİYEV