|
Katex Balakən rayonunun ən iri, yarlı-yaraşıqlı
kəndlərindən biridir.
Vaxtı ilə bu kənddə qonaq olan Qafqazın qəhrəman oğlu
Şeyx Şamil, dahi fransız ədibi Aleksandr Düma, məşhur
rus şairi Mixail Lermontov və başqa tarixi şəxsiyyətlər
Katex, onun mehriban insanları haqqında xoş sözlər
söyləmişlər.
Katexlilərin həyatında Katex kənd orta məktəbi müstəsna
rol oynamışdır. Bu məktəbin yaranması 1914-cü ilə
təsadüf edir. Onun yaranmasının təşəbbüskarı Katex kənd
sakini, milliyyətcə oğuz-azəri türkü, ixtisasca kimyaçı
olan Abdulla Nəbizadə olmuşdur. O, özünün şəxsi evində
1914-cü ildə kənd əhalisinə savad öyrətmək üçün kurs
açır. Burada dərslər əsasən Katex kəndinin o zamankı
ziyalıları Nəcməddin Nuruzadə, Əsədil Qudabaşov, Möhmə
Baydarov, İslam Bayramov və başqaları tərəfindən
aparılırdı. Məktəbdə dərs demək üçün qonşu Şəki, Qax,
Zaqatala qəzalarından dünyəvi təhsil almış ziyalılar da
cəlb edilmişdi. Dərslər əsasən, Azərbaycan, rus, ərəb,
fars, avar, ləzgi, saxur dillərində aparılırdı. Burada
savadsızlığın ləğvi ilə yanaşı, kənd camaatının
balalarına elmin müxtəlif sahələrinə dair ibtidai də
olsa biliklərin əsasları öyrədilirdi.
Məktəbə əsasən, Katex kəndinə aid olan Qarahacılı,
Godabqara, Baretbinə, Uzuntala və başqa xırda yaşayış
məntəqələrində yaşayan əhalinin uşaqları cəlb olunmuşdu.
Məktəb 1924-cü ildə yerli sovet hakimiyyəti orqanları
tərəfindən rəsmiləşdirilərək ona dünyəvi xarakterli
ibtidai dövlət məktəbi statusu verildi. Bu məktəbdə
təkcə Katex kəndindən deyil, eyni zamanda həmin yaşayış
məntəqəsinə yaxın olan Balakən və qonşu Zaqatala
rayonlarının kəndlərindən olan gənclər də gəlirdilər.
Katex kəndinin ilk maarifpərvər insanlarından biri, elm,
təhsil qaranquşu sayılan Abdulla Nəbizadənin kəndli
balalarının, gənclərin təlim-tərbiyəsindəki çoxillik
zəhməti və zəngin təcrübəsini nəzərə alan sovet dövləti,
onu o zamankı ən ali mükafatlardan sayılan Lenin ordeni
ilə təltif etmişdir.
Abdulla Nəbizadə uzun müddət yaradıcısı olduğu bu
məktəbin direktoru olmuşdur.
Katex kəndindəki 1 nömrəli orta məktəbin nəinki Balakən
rayonunda, habelə ölkədə tanınan yetirmələri çox
olmuşdur. Məzunlardan sonradan bu zəngin pedaqoji
təcrübəyə malik, məzunu olduğu təhsil müəssisəsində dərs
deyən müəllimlərdən Kərim Kərimovun, Herov Lələyevin,
Tacəddin Osmanovun, Hədis Qurbanovun, Səid Manafovun,
Əsgər və Sədulla Mollayev qardaşlarının, Şərafəddin
Məmmədovun, Məryəm Atayevanın, Huru Balamədovanın,
Nizaməddin Əhmədovun, Nizaməddin Alqayevin və
başqalarının adlarını iftixarla çəkmək olar.
Məktəbin ölkə hüdudlarından uzaqlarda da tanınan
məzunları vardır. 50 nəfərlik pedaqoji kollektivi olan
Katex məktəbində bu gün 367 şagird təhsil alır. Məktəb
öz təhsil uğurları ilə bu gün də öyünə bilər. Belə ki,
Katex məktəbinin ötənilki 32 məzunundan 28-i attestat
alaraq ölkəmizin müxtəlif ali məktəblərinə sənəd vermiş,
onlardan 16-sı respublikamızın nüfuzlu ali məktəblərinə
daxil olmuşdur. Məktəb həmişə maddi-texniki bazasını
artırmaq qayğısına qalaraq işini günün tələbləri
səviyyəsində qurur.
Manə HÜSEYNOVA,
Gəncə şəhər M.Paşayev adına
39 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi |
