| 
						 
						
						
						Rusiyalı ekspertlər valideynləri diqqətli olmağa çağırır  
						
						
						
						Uşağa mehriban və məsuliyyətli dayə seçməyə valideyn 
						intuisiyası kömək edir. Lakin ekspertlər hesab edir ki, 
						müasir Meri Poppinsin (yazıçı Pamela Treversin 
						povestlərinin qəhrəmanı, sehrbaz dayə) mütləq pedaqoji 
						təhsili və sanitar kitabçası olmalıdır. Rusiya 
						Federasiyasının Uşaqlığın Psixoloji-Pedaqoji Problemləri 
						İnstitutunun direktoru Tatyana Volosovetsin sözlərinə 
						görə, "ilk növbədə, potensial dayənin təhsilinə diqqət 
						yetirmək lazımdır. Əlbəttə, yaxşı olar ki, dayənin 
						pedaqoji təhsil haqqında diplomu və ya heç olmasa, 
						uşaqlarla minimal iş təcrübəsi olsun".  
						
						
						 Bundan 
						əlavə, T.Volosovets valideynlərə işə götürdükləri zaman 
						dayənin sanitar kitabçasına baxmağı tövsiyə edir. 
						"Valideynlər həmin şəxsin sanitar kitabçasına baxsalar, 
						onun hər hansı bir xəstəliyinin olub-olmadığını 
						öyrənsələr, heç də pis olmaz. Bu hal yetərincə böyük 
						risk ola bilər, o səbəbdən də müəyyən ayıqlıq göstərmək 
						lazımdır", - deyə T.Volosovets qeyd edir. 
						
						
						Eyni zamanda T.Volosovets valideynlərə dayənin sahib 
						olmalı xüsusiyyətlərinə etinasız yanaşmamağı tövsiyə 
						edir. Psixoloq vurğulayır: "Bəzən bir dəfə söhbətdən 
						sonra həmin insanın uşağa yarayıb-yaramaması, onun nə 
						dərəcədə səmimi, mehriban olması, uşaqları başa düşməsi 
						aydın olur. Bunu analıq intuisiyası deyə bilər". 
						
						
						Psixoterapevt Konstantin Olxovoy hesab edir ki, az qala 
						ilk baxışdan dayənin uyğunluğunu müəyyənləşdirmək olar. 
						Psixoterapevtin sözlərinə görə, "birinci olaraq uşağın 
						dayə ilə danışığına, dayənin valideynlərin yanında 
						uşaqla necə ünsiyyət qurmasına, bunu nə dərəcədə sakit 
						etməsinə, uşağın qılığına girərək dilxoşluq etməməsinə, 
						özünün necə yaxşı dayə olduğunu valideynlərə göstərməyə 
						çalışmamasına diqqət yetirmək lazımdır. Dayə uşaqla nə 
						qədər təbii ünsiyyət saxlasa, o qədər yaxşıdır". 
						
						
						K.Olxovoyun fikrincə, dayə, ilk növbədə, mehribanlıq, 
						məsuliyyət və diqqət kimi keyfiyyətlərə malik olmalıdır. 
						K.Olxovoy deyir: "Vacib deyil ki, dayənin bir neçə ali 
						təhsili olsun, bu əksər hallarda yaxşı heç nədən xəbər 
						vermir. Dayənin həyat təcrübəsi, zəkası olmalıdır".
						 
						
						
						Əgər valideyn dayənin işini peşəkar və məsuliyyətli 
						yerinə yetirməsindən əmin deyilsə, o zaman uşağın 
						davranışına diqqət yetirmək lazımdır. K.Olxovoy deyir: 
						"Əgər valideyn yetərincə sayıq və diqqətlidirsə, onun 
						uşaq üçün yaxşı və ya pis olduğunu başa düşəcək". 
						
						
						Psixoloq T.Volosovets də uşağın fikirlərini nəzərə 
						almağı tövsiyə edir: "Uşaqdan dayənin onun xoşuna 
						gəlib-gəlməməsini soruşmaq, uşaqla məşğul olduğu zaman 
						ona yeni nə öyrətməsi, hansı kitabları oxuması, 
						nağılları danışması ilə maraqlanmaq lazımdır". Ekspertin 
						fikrincə, valideynlər uşağın intonasiyasından onun 
						ailədəki vəziyyətdən razı qalmasını və ya qalmamasını 
						anlaya bilər. "Əgər uşaq dayənin onu incitməsindən, 
						danlamasından şikayətlənirsə, uşağın fikirləri nəzərə 
						alınmalıdır, hətta videokamera ilə vəziyyəti yoxlamaq 
						olar", - deyə T.Volosovets qeyd edir.  
						
						
						Psixoterapevt K.Olxovoy hər hansı yaxşı olmayan şübhələr 
						yarandıqda dayəni izləmək üçün müşahidə kameralarından 
						istifadəni tövsiyə etsə də, bildirir ki, "şantaj 
						əlaqələri kəsmək üçün ən yaxşı vasitə olsa da, zənnimcə, 
						konkret həmin dayəni izləmək üçün kamera quraşdırmaq 
						əvəzinə bəlkə dayəni dəyişmək daha yaxşıdır?". 
						
						
						Ekspertlərin fikrincə, hazırda Rusiyada dayə seçilməsi 
						üzrə çoxlu sayda agentliklərin fəaliyyət göstərməsinə 
						baxmayaraq, dostların, tanışların tövsiyəsi ilə dayə 
						seçənlərə daha tez-tez rast gəlinir. T.Volosovets 
						əmindir ki, ən həssas və mehriban dayə belə uşağa 
						yaşıdları ilə dəyərli ünsiyyəti əvəz edə bilməz. 
						 
						
						
						"Mən uşaq bağçasının həll edə biləcəyi məsələlərin dayə 
						tərəfindən əhatə olunmadığı qənaətindəyəm. Əlbəttə, uşaq 
						üçün körpələrin arasında olmaq, kollektivdə təhsil almaq 
						daha yaxşıdır. Bu, birmənalı olaraq belədir", - deyə 
						T.Volosovets bildirir.  
						
						
						Psixoloq hesab edir ki, dayə haqqında məsələ uşaq 
						bağçasında yer olmadıqda və ya uşağın sağlamlığı zəif 
						olduqda qaldırıla bilər.  
						
						
						
						"Ria Novosti"   |