|
"Ədəbiyyat dərslərində yeni texnologiyalar:
fəal/interaktiv təlim"
 Dünya
təhsilinə inteqrasiya olunan bir zamanda, başqa
fənn müəllimləri kimi, ədəbiyyat müəllimi də öz
fəaliyyətində dönüş yaratmalı, daha səmərəli
metod, priyom, vasitələr tapmalıdır. Bunun ən
optimal yolu yeni texnologiyalardan istifadədir.
Qloballaşan təhsil əsrində bəlli olur ki,
müəllim mütləq mənada yeganə bilik mənbəyi
deyil; şagird subyektdir; ənənəvi təlimin
faydalı tərəfləri yeni yanaşmalarla
uzlaşdırılmalıdır... Bu istiqamətdə görüləsi
işlərin elmi-metodik şərhini əks etdirən vəsaitə
müəllimlərin böyük ehtiyacı vardır. Orta
məktəbdə çalışanların ehtiyacını ödəmək
baxımından Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universitetinin dosenti Soltan Hüseynoğlunun
"Ədəbiyyat dərslərində yeni texnologiyalar:
fəal/interaktiv təlim" (Bakı. 2009, 200 s.)
müəllim üçün vəsaiti vaxtında çap olunmuş zəngin
informasiyalı, orijinal təhlil və şərh üslubunda
yazılmış dəyərli bir əsərdir.
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24
noyabr 2009-cu il tarixli 1327 nömrəli əmri ilə
müəllim üçün metodik vəsait kimi təsdiq olunmuş
kitabın elmi redaktoru, Azərbaycan Respublikası
Təhsil Nazirliyinin şöbə müdiri, əməkdar müəllim
Aydın Əhmədov, rəyçilər Təhsil Nazirliyinin şöbə
müdiri, filologiya elmləri namizədi, dosent Faiq
Şahbazlı, TPİ-nin direktor müavini, Kurikulum
Mərkəzinin direktoru, dosent Ənvər Abbasovdur.
"Redaktordan" başlığı altında verilmiş hissədə
islahata başlanan vaxtdan təhsildəki uğurlar və
problemlər ümumiləşdirilmiş, fəal/interaktiv
dərsin məzmun və quruluşundakı fərqlər
vurğulanmışdır.
Dosent S.Hüseynoğlu kitabdakı yeganə fəsli belə
adlandırıb: "Fəal/interaktiv təlim: mahiyyəti və
tətbiqi yolları". Mövcud pedaqoji-psixoloji
ədəbiyyata, metodik tövsiyələrə əsaslanan
müəllif bir çap vərəqi yarım hissədə
(paraqrafda) fəal/interaktiv təlimin mahiyyətini
təsvir, şərh etmiş, mübahisəli və polemika
doğuran məsələlərə aydınlıq gətirmişdir. Problem
vəziyyətin yaradılması; dialoq və əməkdaşlığın
zəruriliyi; şagird-tədqiqatçı, müəllim-bələdçi;
psixoloji dəstək: hörmət və etibar kimi
mövzuların şərhi öyrədicidir.
Bu baxımdan fəal dərsin mərhələləri ilə bağlı
metodik şərhlər, mövcud mənbələrdəki fikirlərin
təhlili kitabın elmi-praktik dəyərini təşkil
edən tərəflərdəndir.
Ənənəvi təlim və fəal/interaktiv təlim arasında
fərqlərin açıqlanması, fəal/interaktiv dərsin
başlıca xüsusiyyətləri və təşkili məsələləri
haqqında müəllimlərin metodik tövsiyələrə,
nümunə dərslərinə böyük ehtiyac var.
Əsərin ikinci paraqrafında müəllif
fəal/interaktiv dərsin başlıca xüsusiyyətləri və
təşkili məsələlərinə aydınlıq gətirmişdir.
Müəllimlərin ehtiyacını nəzərə alan dosent
S.Hüseynoğlu fəal/interaktiv təlimin tətbiqi
yollarını tərcümeyi-hal materiallarının
öyrədilməsi, epik, lirik və dramatik əsərlərin,
icmal materialların tədrisi nümunələrində çox
orijinal bir məzmunda işləmişdir.
Oxucu-müəllimlə canlı söhbət təsiri bağışlayan
metodik vəsaitin sonluğu - "Nəticə əvəzi" zəngin
məktəb təcrübəsi əsasında işlənmiş əsərin
metodik epiloqu təsiri bağışlayır. Azərbaycan
təhsilinin tarixi ənənələrinə söykənməklə
müəllimin çağdaş dövrün dəyərlərindən istifadə
edərək daha böyük nailiyyətlər qazanacağına
dərin inam sonluğun sosial-pedaqoji dəyərini
təmin edir.
Şamxəlil MƏMMƏDOV,
pedaqoji elmlər üzrə fəlsəfə doktoru,
Elman ƏBDÜLOV,
ADPU-nun dissertantı |
