| 
								 
								
								...Professor auditoriyaya sual verdi:  
								
								
								- Mövcud olan hər şeyi Allah yaradıb? 
								
								
								Tələbələrdən biri cəsarətlə cavab verdi: 
								 
								
								
								- Bəli, Allah yaradıb. 
								
								
								- Hər şeyi Allah yaradıb? - professor təkrar 
								soruşdu. 
								
								
								- Bəli, ser, - tələbə dediyini təsdiq etdi. 
								
								
								- Əgər hər şeyi Allah yaradıbsa, deməli, Yer 
								üzündə mövcud olan pisliyi (şəri) də Allah 
								yaradıb.  
								
								
								Belə bir cavab eşidən tələbə susdu. Professor 
								özündən çox razı qaldı. O, Allahın varlığı 
								haqqında inancın əfsanə olduğunu bir daha "sübut 
								etdiyi" üçün tələbələrin önündə qürurlandı. 
								
								
								Başqa bir tələbə əlini qaldırdı: 
								
								
								- Professor, sizə sual vermək olar? 
								
								
								- Əlbəttə, - professor cavab verdi. 
								
								
								Tələbə ayağa qalxaraq soruşdu: 
								
								
								- Professor, soyuq mövcuddur? 
								
								
								- Bu necə sualdır? Əlbəttə, mövcuddur. Sənə heç 
								vaxt soyuq olmayıb? 
								
								
								Tələbələr gülüşdülər. Oğlan cavab verdi: 
								
								
								- Həqiqətdə isə, ser, soyuq mövcud deyil.  
								Fizikanın qanunlarına görə, bizim qəbul 
								etdiyimiz "soyuq" anlayışı  əslində istiliyin 
								olmamasıdır. İnsan və ya cism enerjiyə sahib 
								olduğu, yaxud özündən ətrafa enerji yaydığı 
								halda öyrənilə bilər. Mütləq sıfır dərəcə - 273o 
								S istiliyin tamamilə olmamasıdır. Bütün maddələr 
								belə bir  temperaturda hərəkətsiz (donmuş) 
								vəziyyətə gəlir və reaksiya vermək qabiliyyətini 
								itirir. Soyuq yoxdur. Biz bu anlayışdan 
								istiliyin olmadığını ifadə etmək üçün istifadə 
								edirik. 
								
								
								Tələbə davam etdi: 
								
								
								- Professor, qaranlıq necə, mövcuddur? 
								
								
								- Əlbəttə, mövcuddur. 
								
								
								- Siz yenə də səhv edirsiniz, ser. Qaranlıq da 
								mövcud deyil. Qaranlıq əslində işığın 
								olmamasıdır. Biz işığı öyrənə bilərik, qaranlığı 
								isə yox. Nyutonun prizmasından istifadə etməklə, 
								ağ işığı çoxlu sayda rənglərə bölmək və hər bir 
								rəngin fərqli dalğa uzunluqlarını öyrənmək 
								mümkündür. Siz qaranlığı ölçə bilməzsiniz. Adi 
								işıq şüası qaranlıq mühitə düşərək oranı 
								işıqlandıra bilər. Siz hər hansı məkanın nə 
								qədər qaranlıq olduğunu necə müəyyənləşdirə 
								bilərsiniz? Təbii ki, mövcud olan işığın 
								kütləsini ölçməklə. Elə deyilmi? Qaranlıq insan 
								tərəfindən işığın olmadığını ifadə etmək üçün 
								işlədilən anlayışdır. 
								
								
								Nəhayət, gənc oğlan professordan soruşdu: 
								
								
								- Ser, pislik mövcuddur? 
								
								
								Bu dəfə professor tərəddüdlə cavab verdi: 
								
								
								- Əlbəttə, bayaq dediyim kimi, biz hər gün 
								onunla qarşılaşırıq. Dünyada mövcud olan 
								insanlar arasındakı ixtilaflar, çoxlu cinayətlər 
								və zorakılıqlar... bütün bunlar pislikdən başqa 
								bir şey deyil. 
								
								
								Tələbə isə belə cavab verdi: 
								
								
								- Qaranlıq və soyuq anlayışlarına oxşar olaraq 
								pislik də yoxdur, ser, yaxud ən azından o, 
								özü-özündə mövcud deyil. Pislik işıq və istilik 
								kimi mövcud olan inanc və ya sevgi deyildir. 
								Pislik insan qəlbində Allah sevgisinin 
								olmamasının nəticəsidir. Bu, istinin olmadığı 
								halda soyuğun, işığın olmadığı halda isə 
								qaranlığın olmasına bənzəyir.  
								
								
								Məntiqi izahı ilə professoru mat qoyan bu tələbə 
								Albert Eynşteyn idi...  
								
								
								
								Təqdim edən:  
								Abdulla MUQDƏTOĞLU  |